İşitme Kaybı

İşitme ve duyma; insanın çevresinde açığa çıkan ses dalgalarının kulak kepçesi, dış kulak, orta kulak ve iç kulak yollarından aktarılarak işitme korteksine sağlanmasıdır. Bu süreçte akustik sinir aracılığı büyük önem taşımaktadır. Her canlının algılayabileceği ses düzeyi birbirinden farklıdır. İnsan kulağı 20 ila 20 bin hertz aralığındaki sesleri algılayabilmektedir.

İşitme Kaybı Nedir?

İşitme kaybı; dış, orta ve iç kulakta ya da akustik sinirlerde meydana gelen problemler sonucunda gelişmektedir. İşitme kaybı problemi aynı zamanda konuşma ve anlama problemlerine de yol açabilmektedir. 

İşitme kaybı yaşayan hastalar toplum içerisinde çeşitli iletişim problemleri yaşayabilmektedir. Bu nedenle tedavi edilmesi gerekmektedir. 

İşitme Kaybı Çeşitleri Nelerdir?

İşitme kaybı; duyma olayının açığa çıkmasında yaşanması gereken aksiyon planının bir bölümünde aksamalar yaşanması olarak da tanımlanabilmektedir. İşitme kaybı; neden olan faktörler bakımından sınıflandırılmaktadır. 

İşitme kaybı çeşitleri şu şekilde sınıflandırılmaktadır; 

Ani İşitme Kaybı: Genellikle ileri yaşlarda görülmektedir. Aynı zamanda gürültü, kafa bölgesinde yaşanan travmalar, tümör oluşumları nedeni ile de açığa çıkabilmektedir. 

İletim Tipi İşitme Kaybı: İç kulak bölgesinin gelen sinyalleri nitelikli bir şekilde algılayamamaktadır. İletim tipi işitme kaybının asal nedenleri; kulak kanalı zedelenmeleri, kulak zarı bölgesinde sıvı birikmesi, kulak sıvının fazla olması ve benzeri faktörlerdir.

Gürültüye Bağlı İşitme Kaybı: Yüksek sese maruz kalındığında açığa çıkan bu işitme kaybı türü genellikle patlama sesi ve benzeri ani yüksek seslere maruz kalındığında yaşanmaktadır. 

Sensörinöral İşitme Kaybı: İç kulak bölgesinin deformasyona uğraması sebebi ile açığa çıkmaktadır. Bakteriyel ya da enfeksiyona maruz kalınması, kulakta sıvı birikmesi ya da travmaya maruz kalmış kişilerde de sensörinöral işitme kaybı yaşanmaktadır. 

Çocuklarda İşitme Kaybı

Çocukların yaşadığı işitme kaybı problemi genetik ve genetik olmayan faktörler olarak ayrı ayrı incelenmektedir. Genetik faktörler ile yaşanan işitme kayıpları doğumsaldır ve iç kulak gelişim bozuklukları ve çeşitli genetik bozukluklar sonucunda açığa çıkmaktadır. 

Çocuklarda görülen işitme kayıplarının genetik olmayan nedenleri ise şu şekilde sıralanabilmektedir; 

• Doğum ağırlığının düşük olması
• Gürültüye maruz kalınması
• Çeşitli antibiyotik kullanımı
• Maruz kalınan enfeksiyonlar
• Kızamık, kızamıkçık ya da kabakulak gibi hastalıklar
• Prematüre doğum
• Kafa ve kulak bölgesinde yaşanan travmalar
• Anoski, hipoksi gibi problemler

Çocuklarda görülen işitme kayıplarının nedenlerinin araştırılması ve nitelikli bir tedavi planlamasının gerçekleştirilmesi için mutlaka gerekli kontrollerin uygulanması gerekmektedir. Aksi halde tedavi edilmeyen işitme kayıpları çocuklarda iletişim bozukluğu, öğrenme geriliği ve çeşitli psikolojik durum bozukluklarına yol açabilmektedir. 

İşitme Kaybı Belirtileri Nelerdir?

İşitme kaybı yaşayan kişilerde birtakım belirtiler gözlemlenmektedir. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilmektedir; 

• Kalabalık ortamlarda sesleri ayrıştırmada zorluk
• Televizyon ve benzeri cihazların seslerini yükseltme isteği
• Söylenilenleri anlamama ve tekrarlanmasını isteme

Yukarıdaki şikayetler yaşanıyorsa mutlaka bir kulak burun boğaz doktoruna başvurulması önerilmektedir. 

İşitme Kaybı Nasıl Tedavi Edilir?

İşitme kaybı yaşayan hastaların ayrıntılı bir muayene ve tetkik süreci yaşaması gerekmektedir. Fizik muayene ve işitme testler ile duyma oranı belirlenmekte ve işitme kaybına neden olan faktörler değerlendirilmektedir. Elbette ki neden olan faktöre göre tedavi planlaması uygulanmaktadır.

İşitme kaybına neden olan faktör kulak içerisine yabancı cisimlerin girmesi ise bu cismin çıkarılması ya da kulak kirinin birikmesi ise kulak temizliği işlemleri gerçekleştirilebilmektedir. 

Orta kulakta görülen problemler (genellikle orta kulak iltihapları) işitme kaybına neden oluyorsa çeşitli ilaçlar ve antibiyotikler ile tedavi uygulanabilmektedir. 

Otoskleroz olarak tanımlanan; orta kulakta bulunan üzenginin kireçlenmesi probleminde ise üzengi kemiğinin çıkarılması ve yerine protez yerleştirilmesi disiplinine dayanan ameliyat işlemi gerçekleştirilmektedir. 

Dış kulak bölgesinde yaşanan problemler nedeni ile işitme kaybının yaşanması durumunda gerekli cerrahi ve medikal uygulamalar gerçekleştirilmekte; orta kulak implantları ya da işitme cihazları kullanılabilmektedir. 

İşitme kaybı problemine iç kulak bölgesindeki bir problemin neden olması ise işitme kaybının kalıcı olduğunu gösterir. Bu durumda kulağa gelen sesin ilgili sinire aktarılması sürecinde bir bozukluk yaşanmaktadır. İç kulakta yaşanan problemler de cerrahi ve cerrahi dışı uygulamalar ile tedavi edilebilmektedir. 

İşitme; özellikle iletişim bağlamında büyük önem taşımaktadır. İşitme sürecinde yaşanan herhangi bir hasar; çocuklarda öğrenme ve gelişme geriliğine, yetişkinlerde ise sosyal problemlere neden olabilmektedir. Bu nedenle kulak sağlığına ve işitme duyusunun sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesi için birtakım önlemler alınmalıdır.

İşitme duyusunun korunması için alınacak önlemlerin başında; fazla sese maruz kalmamak, kulak temizliğine dikkat etmek ve kulak içerisine yabancı bir cismin girmesine izin vermemektir. Bunlarla birlikte kulak bölgesinin enfeksiyonlardan korunması da büyük önem taşımaktadır. Aksi halde kalıcı işitme kayıpları yaşanabilmekte ve tedavi süreci oldukça uzun sürebilmektedir.